Nguyên nhân hỏng phớt máy bơm nước: Cách nhận biết, mô tả và hướng dẫn thay phớt đúng kỹ thuật

1. Giới thiệu về phớt máy bơm và vai trò quan trọng

Phớt máy bơm nước (Mechanical Seal) là bộ phận làm kín không thể thiếu trong bất kỳ loại máy bơm nước nào, từ bơm gia đình đến bơm công nghiệp. Nhiệm vụ chính của phớt là ngăn nước rò rỉ theo trục bơm ra bên ngoài, đồng thời ngăn không khí lọt vào buồng bơm gây mất áp và giảm hiệu suất.

Dù có kích thước nhỏ, phớt lại là bộ phận quyết định sự ổn định của máy bơm. Khi phớt hỏng, máy thường có hiện tượng rò rỉ nước, giảm áp lực, nóng máy, thậm chí gây cháy động cơ nếu nước chảy vào phần điện.

Để hiểu và phòng tránh hư hỏng, bước quan trọng nhất là xác định đúng nguyên nhân hỏng phớt máy bơm. Bài viết dưới đây phân tích chi tiết các nguyên nhân phổ biến nhất, cách nhận biết và các giải pháp khắc phục hiệu quả nhất.

2. Nguyên nhân hỏng phớt máy bơm nước phổ biến nhất

2.1. Lệch trục bơm – “kẻ thù số một” của phớt máy bơm

Lệch trục là nguyên nhân gây hỏng phớt phổ biến và nguy hiểm nhất. Khi trục bơm bị lệch do cong, mòn hoặc lắp không chuẩn, phớt bị ma sát với mặt chà không đồng đều. Điều này khiến bề mặt phớt nóng nhanh, mòn lệch và gây nứt hoặc vỡ mặt phớt.

Dấu hiệu nhận biết:

- Nước rò nhẹ rồi tăng dần

- Tiếng bơm chạy lạch cạch nhẹ

- Rung mạnh gần khu vực phớt

- Phớt cũ kiểm tra thấy mòn không đều

Nguyên nhân của lệch trục có thể do:

- Máy bơm bị va đập mạnh khi vận chuyển

- Ổ bi mòn hoặc hỏng

- Lắp đặt sai hoặc siết ốc không đều

- Trục bị ăn mòn theo thời gian

2.2. Máy bơm chạy khô – phớt cháy chỉ sau vài phút

Máy bơm chạy khô (không có nước) là một trong những nguyên nhân khiến phớt máy bơm cháy nhanh nhất.

Phớt cơ khí hoạt động dựa trên nguyên tắc chịu ma sát giữa hai mặt chà. Khi có nước, chúng được làm mát và bôi trơn liên tục. Nếu không có nước, nhiệt sinh ra quá lớn khiến phớt:

- Cháy mặt chà

- Mất độ đàn hồi

- Vỡ phớt

- Gãy lò xo

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất trong gia đình, đặc biệt khi bơm nước giếng khoan hoặc nước cấp yếu.

Dấu hiệu nhận biết:

- Mùi khét khi bơm chạy

- Nước không lên nhưng máy vẫn kêu

- Phớt cháy đen hoặc biến dạng khi tháo ra

2.3. Rung động mạnh làm phớt nhanh mòn

Rung động bất thường gây ảnh hưởng trực tiếp đến phớt máy bơm. Khi máy bơm rung lắc, mặt chà không còn tiếp xúc chuẩn, dẫn đến mài mòn nhanh và hở kín.

Nguyên nhân rung động:

- Lắp bơm trên nền không bằng phẳng

- Bulong chân bơm không chặt

- Cánh bơm bị kẹt hoặc mòn lệch

- Ổ bi kêu hoặc bị rơ

- Môi trường vận hành rung nhiều (nhà xưởng, công trình)

Tác hại:

Rung mạnh lâu ngày làm phớt nứt bóng gốm, xé o-ring hoặc lò xo bị lệch trục.

2.4. Phớt bị ăn mòn do chất lượng nước

Nước bơm có chứa tạp chất, cát, đất, hóa chất hoặc có tính axit là nguyên nhân khiến phớt nhanh xuống cấp.

Khi bụi bẩn lọt vào giữa hai mặt phớt, chúng trở thành “hạt mài” mài mòn liên tục, khiến mặt chà bị xước nặng và mất khả năng làm kín.

Các loại nước gây hỏng phớt nhanh nhất:

- Nước giếng khoan nhiều cát

- Nước thải công nghiệp

- Nước có hóa chất, dung môi

- Nước lẫn axit (bơm sản xuất)

Nếu sử dụng sai vật liệu phớt, nguy cơ hỏng phớt càng cao.

2.5. Lựa chọn sai loại phớt cho môi trường bơm

Đây là nguyên nhân nhiều kỹ thuật non kinh nghiệm hay mắc phải. Mỗi loại phớt phù hợp với từng môi trường:

- Nước sạch → phớt ceramic – carbon

- Nước nóng → phớt graphite hoặc viton

- Hóa chất → phớt silicon carbide, EPDM

- Nước thải → phớt SIC chống mài mòn

Nếu dùng phớt rẻ tiền, phớt sai vật liệu trong môi trường có hóa chất hoặc nhiệt cao, phớt sẽ:

- Phồng

- Chảy nhựa

- Mất đàn hồi

- Cháy mặt chà

2.6. Không làm mát phớt đầy đủ

Một số máy bơm công nghiệp hoặc máy bơm nước nóng yêu cầu phớt được làm mát qua đường cấp nước phụ.

Nếu đường làm mát bị tắc hoặc không kết nối, phớt sẽ nóng nhanh và hỏng chỉ sau thời gian ngắn.

Dấu hiệu thường gặp:

 - Phớt nóng bất thường

 - Rò rỉ nước ngay sau khi chạy 5–10 phút

 - Lò xo bị màu xanh hoặc cháy xém

2.7. Lắp đặt sai kỹ thuật

Ngay cả phớt tốt cũng hỏng rất nhanh nếu lắp sai.

Các lỗi thường gặp:

 - Siết mặt chà quá mạnh làm vỡ gốm

 - Lắp ngược chiều phớt

 - Không vệ sinh sạch hốc phớt

 - Không bôi trơn o-ring khi lắp

 - Lắp lệch khiến phớt không chạy đồng tâm

Đây là nguyên nhân phổ biến khi tự thay phớt tại nhà.

2.8. Sử dụng máy bơm quá tải trong thời gian dài

- Hoạt động quá tải gây nóng máy, nóng trục và ảnh hưởng trực tiếp đến phớt.

- Nhiệt cao làm lò xo mất đàn hồi, o-ring bị chai cứng, mặt chà bị biến dạng.

- Đặc biệt với môi trường nước nóng, phớt giá rẻ thường không chịu được nhiệt.

3. Dấu hiệu nhận biết phớt máy bơm bị hỏng

Một số dấu hiệu dễ nhận biết nhất:

 - Rò rỉ nước gần phần trục bơm

 - Máy chạy ồn hơn bình thường

 - Máy bơm nóng, dễ ngắt

 - Hiệu suất giảm, nước bơm yếu

 - Có mùi khét hoặc vệt nước chảy thành dòng

Nếu có 1 trong các dấu hiệu trên, bạn nên kiểm tra phớt ngay để tránh hỏng thêm các bộ phận khác.

4. Cách phòng tránh hỏng phớt máy bơm hiệu quả

- Kiểm tra và vệ sinh định kỳ

- Đảm bảo nước luôn có trong máy trước khi chạy

- Lắp đúng loại phớt theo môi trường vận hành

- Kiểm tra rung động, độ lệch trục

- Lắp đặt đúng kỹ thuật

- Kiểm tra đường nước làm mát đối với phớt đôi

Nếu cần đảm bảo thay phớt đúng kỹ thuật hoặc lựa chọn phớt phù hợp với từng loại bơm, bạn nên liên hệ các đơn vị chuyên sửa chữa máy bơm để được tư vấn đúng chuẩn.

Tại Hà Nội, Công ty CP TM & DV Cường Thịnh Vương với hơn 10 năm trong ngành máy bơm nước, được biết đến là địa chỉ cung cấp máy bơm, phụ tùng máy bơm nước chính hãng, nhận sửa chữa, thay thế phụ tùng máy bơm các loại khi máy bơm xảy ra các sự cố như hỏng phớt, hỏng buồng cánh bơm, cháy động cơ,...

Mọi thắc mắc liên quan đến các dịch vụ của Cường Thịnh Vương quý khách vui lòng liên hệ để được tư vấn và giải đáp chi tiết. 

Hotline: 0989 490 236 – 0936 995 663 – 0975 135 635

Email: Maybomnuoc24h@gmail.com

Cường Thịnh Vương JSC

Nhà phân phối máy bơm nhập khẩu chuyên nghiệp: ITALY - JAPAN - USA  - KOREA...

Hãng: STAC - PENTAX - EBARA - TOHATSU - SEALAND - HANIL - APP - OBL...

Địa chỉ: Tổ 12 - Phường Yên Nghĩa - Hà Đông - Hà Nội

Showroom - Xưởng sửa chữa: Km số 03 Đường Phan Trọng Tuệ, Xã Thanh Liệt, Huyện Thanh Trì, TP. Hà Nội (Trong Tổng Kho Kim Khí Số 1)

Hotline: 0936 995 663 - 0989 490 236 - 0975 135 635

Điện thoại: 024 6292 3846 - 024 6674 3148 - 0932 36 46 81

Website: http://maybomnuoc24h.com.vn, http://suamaybomnuoc.vn, http://photmaybom.vn, http://cuongthinhvuong.vn/

Email: maybomnuoc24h@gmail.com, suamaybomcongnghiep@gmail.com